درمان زگیل تناسلی از اهمیت بالایی برخوردار است. این بیماری از طریق رابطه جنسی می‌تواند به راحتی منتقل شود و به همین دلیل باید هرچه سریع‌تر جهت درمان آن اقدام کرد. روش‌های درمان زگیل تناسلی متفاوت هستند و هر کدام مزایا و معایبی دارند. اینکه کدام روش مناسب فرد است پس از بررسی وضعیت زگیل تناسلی توسط پزشک مشخص می‌شود. در این مقاله به شکل کامل به روش‌های درمان زگیل تناسلی خواهیم پرداخت.
زگیل تناسلی چیست؟
زگیل تناسلی (Genital warts) به نوعی عفونت مقاربتی گفته می‌شود. این بیماری توسط گونه‌های خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) به وجود می‌آید و سرعت انتقال آن بسیار بالا است. بیماری زگیل تناسلی به شکل توده‌های کوچک برجسته در اطراف واژن، آلت تناسلی مردانه یا مقعد ظاهر می‌شود. به گفته متخصصین تنها ۱۰ درصد از افراد مبتلا به این ویروس علائم ظاهری زگیل تناسلی را دارا هستند و بسیاری از افراد با وجود ابتلا به این بیماری بدون علامت‌اند. زگیل تناسلی همچون برجستگی‌های کوچک و گوشتی با ظاهری شبیه گل‌کلم نمود پیدا می‌کند؛ هرچند در بسیاری موارد این زگیل‌ها بسیار کوچک هستند و با چشم دیده نمی‌شوند.
روش‌های درمان زگیل تناسلی
روش‌های مختلفی برای درمان زگیل تناسلی وجود دارند هرچند هیچ روش درمانی نمی‌تواند ویروس hpv را از بدن فرد پاک‌سازی کند. این ویروس به طور معمول و به شکل خودبه‌خود طی دو سال از بدن دفع می‌شود؛ اما در همین زمان می‌تواند از طریق رابطه جنسی به بدن افراد دیگر منتقل گردد. از بین بردن زگیل‌ها باعث کاهش احتمال انتشار عفونت می‌شود؛ هرچند باید در طی درمان همچنان از رابطه جنسی جلوگیری کرد.
از جمله روش‌های درمان زگیل تناسلی موارد زیر هستند:
کرایوتراپی زگیل تناسلی
یکی از روش‌های درمان زگیل تناسلی با درصد موفقیت بالا روش کرایوتراپی است. این روش می‌تواند میزان پخش شدن ویروس اچ پی وی را کاهش دهد و عوامل محرک تبدیل زگیل به سرطان را از بین ببرد. در این روش با استفاده از فریز و انجماد، زگیل‌ها از بین می‌روند. در کرایوتراپی از ماده سردی مانند نیتروژن مایع در اطراف زگیل‌ها استفاده می‌شود تا آنها فریز شوند. این روش پس از 6 تا 10 هفته درمان می‌تواند بین 44 تا 75 درصد موفقیت‌آمیز باشد.
لیزردرمانی زگیل تناسلی
یکی از روش‌های بسیار مهم برای درمان زگیل تناسلی لیزردرمانی است. در این روش از دستگاه لیزر CO2 جهت درمان استفاده می‌شود. اشعه لیزر طی فرایند لیزردرمانی باعث می‌شود که زائده‌های زگیل به آرامی تبخیر شوند و از بین بروند. در لیزردرمانی پرتو لیزر به عمق زائده‌ها نفوذ پیدا می‌کنند و آنها را به شکل تهاجمی از بین می‌برد. همین مسئله کمک می‌کند تا احتمال بازگشت و عود مجدد زگیل در این روش بسیار پایین باشد. این روش در مطب و یا مراکز درمانی تحت بی‌حسی موضعی و در زمان کوتاهی انجام می‌شود و از آن می‌توان برای از بین بردن زائده‌های بزرگ با تعداد زیاد هم استفاده کرد.
استفاده از داروهای زگیل تناسلی
از داروها نیز برای درمان زگیل تناسلی استفاده می‌شود. به طور معمول از داروهای زیر برای درمان استفاده می‌کنند:
- آنتی‌بیوتیک‌ها: در صورتی که زگیل تناسلی ناشی از عفونت باکتریایی باشد پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌هایی همچون مترونیدازول و کلیندامایسین را تجویز کند.
- ضد قارچ‌ها: جهت درمان زگیل تناسلی قارچی از قرص‌هایی نظیر قرص فلوکونازول و کلوتریمازول استفاده می‌شود.
- ضد انگل‌ها: اگر عفونت انگلی مانند تریکوموناس وارتیکالیس باعث زگیل تناسلی شده باشد از داروهایی مانند مترونیدازول استفاده می‌شود.
پماد برای زگیل تناسلی
برای از بین بردن زائده‌های زگیل تناسلی از پمادهای خاصی نیز می‌توان استفاده کرد که این پمادها باید حتماً توسط پزشک تجویز شوند. از جمله این پمادها موارد زیر هستند:
- پودوفیلوکس
- ایمی‌کیومد
- تری‌کلرواستیک اسید
- سینکاتچینز (وگان)
- پودوفیلین
الکترو کوتر یا سوزاندن زگیل تناسلی
در روش الکترو کوتر با استفاده از پروب الکترود با ولتاژ پایین زگیل‌های تناسلی بر روی آلت مردانه، مقعد و اطراف مقعد سوزانده می‌شود. به طور معمول از هر ۱۰ نفری که از این روش برای درمان استفاده می‌کنند حدود ۸ نفر بهبود می‌یابند و حتی تا ۶ ماه پس از درمان زگیل‌ها باز نمی‌گردند. این روش تحت بی‌حسی یا بیهوشی موضعی در مطب پزشک یا کلینیک قابل انجام است و مناسب زگیل‌های کوچک با وسعت کم است.
پلاسما تراپی زگیل تناسلی
یک روش بسیار عالی برای حذف زگیل‌های تناسلی پلاسما تراپی است. این روش غیر تهاجمی است و بدون نیاز به عمل جراحی یا بیهوشی انجام می‌شود. در این روش با استفاده از دستگاه پلاسما جت نقاط ریزی با فاصله بسیار کم در سطح پوست سوزانده می‌شوند. سپس نوک دستگاه «پلاسما پن» در فاصله ۲ الی ۵ میلیمتری پوست قرار می‌گیرد و با یونیزاسیون اکسیژن و نیتروژن یک قوس الکتریکی کوچک ایجاد می‌گردد. این انرژی به لایه‌های پوست منتقل می‌شود و در نهایت فرایند تصعید آغاز می‌گردد.
جراحی زگیل تناسلی
اگر زگیل‌های تناسلی وسیع و زیاد باشند روش جراحی توصیه می‌شود. در این روش پوست بی‌حس می‌شود و سپس جراح با چاقوی جراحی بافت را برمی‌دارد. ممکن است در صورت نیاز بخیه نیز زده شود.
درمان زگیل تناسلی در خانه
روش‌های خانگی برای درمان زگیل تناسلی پیشنهاد نمی‌شود؛ زیرا اثر قطعی آنها در درمان این بیماری ثابت نشده است. با این وجود از جمله روش‌هایی که به عنوان روش‌های خانگی درمان زگیل تناسلیاز آنها استفاده می‌شود موارد زیر هستند:
- درمان زگیل تناسلی با سرکه سیب و عسل
- درمان زگیل تناسلی با سرکه سیب
- درمان زگیل تناسلی با عسل
- درمان زگیل تناسلی با سیر
مزایا و معایب روش‌های درمان زگیل تناسلی
شاید برای بسیاری از بیماران سؤال باشد که روش‌های نامبرده چه مزایا و معایبی دارند تا بتوانند با کمک پزشک روش مناسب‌تری را جهت درمان انتخاب کنند. از جمله مزایا و معایب روش‌های درمان زگیل تناسلی می‌توان با توجه به هر روش به موارد زیر اشاره کرد:
مزایا و معایب درمان زگیل تناسلی با پمادها و کرم‌ها
از جمله مزایای این درمان موارد زیر هستند:
- استفاده راحت و غیرتهاجمی
- عدم نیاز به مراجعه مکرر به پزشک (قابل استفاده در منزل)
- عوارض جانبی کم
معایب این روش به شرح زیر است:
- طول درمان طولانی
- اثربخشی کمتر در مورد زگیل‌های پیشرفته یا زگیل‌های بزرگ
- احتمال عود بیماری پس از درمان
مزایا و معایب کرایوتراپی (سرمادرمانی)
از مزایای این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- روشی سریع و نسبتاً مؤثر در از بین بردن زگیل‌ها
- قابلیت انجام در مطب پزشک
- عوارض جانبی محدود
معایب این روش به شرح زیر هستند:
- احتمال بروز تاول و زخم پس از درمان
- نیاز به جلسات مداوم
- دردناک بودن
مزایا و معایب الکتروکوتر (سوزاندن با جریان الکتریکی)
از جمله مزایای این روش موارد زیر هستند:
- سرعت بالا در از بین بردن زگیل‌ها
- احتمال موفقیت بسیار بالا در از بین بردن زگیل‌ها
معایب روش الکترو کوتر برای درمان زگیل تناسلی موارد زیر هستند:
- نیاز به بی‌حسی موضعی یا عمومی
- خطر ایجاد زخم و جای زخم
- دردناک بودن
- مناسب برای از بین بردن زگیل‌های کوچک با وسعت کم
- نیاز به دوران نقاهت ۲ تا ۴ هفته و یا حتی بیشتر
- نیاز به زمان برای بهبودی
مزایا و معایب لیزردرمانی
از مزایای روش لیزردرمانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بدون نیاز به بستری و به شکل سر پایی
- عدم نیاز به بیهوشی عمومی
- از بین بردن زگیل‌ها به شکل سریع و مؤثر
- مناسب زگیل‌های مقاوم یا زگیل‌هایی که با سایر روش‌های درمانی مداوا نشده‌اند.
- بدون درد و خونریزی
- عدم نیاز به پانسمان و تعویض مکرر آن
- عدم بازگشت بیماری
- عدم نیاز به گذراندن دوران نقاهت
- بدون احتمال خطر عفونت
معایب روش لیزر درمانی زگیل تناسلی به شرح زیر است:
- هزینه بالا
- احتمال ایجاد زخم یا ماندن جای زخم
مزایا و معایب روش جراحی
از جمله مزایای این روش موارد زیر هستند:
- مؤثر در حذف کامل زگیل‌ها به ویژه در موارد بزرگ و مقاوم
- امکان بررسی و نمونه‌برداری از زگیل برای اطمینان از عدم تغییرات سرطانی
از معایب این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تهاجمی بودن
- احتمال خطر عفونت
- نیاز به دوران نقاهت
- درمان سطحی با برش تیغ
مزایا و معایب درمان خانگی زگیل تناسلی
از جمله مزایای این روش موارد زیر هستند:
- آسان بودن و سهولت در استفاده از آنها
- کم هزینه بودن
- غیر تهاجمی بودن
- در دسترس بودن
از جمله معایب این روش موارد زیر هستند:
- اثر بخشی کمتر
- زمانبر بودن
- داشتن عوارض جانبی
- نبود پشتوانه علمی در مورد اثربخشی آنها
بهترین روش درمان زگیل تناسلی کدام است؟
اینکه کدام روش درمان زگیل تناسلی می‌تواند به عنوان بهترین روش نام بگیرد به مواردی همچون اندازه، تعداد و محل زگیل‌ها، وضعیت سیستم ایمنی و اولویت‌های شخصی فرد بستگی دارد. به صورت کلی نمی‌توان روش خاصی را بهترین روش نامید و در واقع بهترین روش با توجه به وضعیت زگیل تناسلی فرد تعیین می‌شود. با این وجود از تمام روش‌های درمانی نام برده امروزه از لیزر زگیل تناسلی و کرایوتراپی به عنوان قطعی‌ترین راه برای درمان زگیل تناسلی نام می‌برند. از میان این دو روش نیز درمان با لیزر مزایای بیشتری دارد و به همین دلیل از آن به عنوان مؤثرترین و ایمن‌ترین روش نام برده می‌شود. موفقیت این روش تقریباً دو برابر روش‌های درمانی دیگر مانند کرایوتراپی است و به همین دلیل لیزردرمانی زگیل تناسلی را بهترین روش درمان آن می‌دانند.
مراقبت‌های پس از درمان زگیل تناسلی چیست؟
پس از درمان زگیل تناسلی بسیار مهم است افراد موارد زیر را حتماً در نظر داشته باشند و رعایت کنند تا محل تحت درمان دوران نقاهت را به بهترین شکل ممکن طی کند:
مراقبت از زخم و پوست
برای اینکه ناحیه تحت درمان به درستی مراقبت شود باید موارد زیر را رعایت کرد:
- تمیز و خشک نگه‌داشتن محل درمان
- پوشیدن لباس‌های راحت و گشاد
- پرهیز از دستکاری ناحیه درمان‌شده
اجتناب از فعالیت‌های تحریک کننده
برای اینکه ناحیه پس از درمان تحریک نشود باید از فعالیت‌های زیر خودداری کرد:
- پرهیز از فعالیت‌های جنسی
- خودداری از ورزش‌های سنگین
مراقبت‌های بهداشتی و ضدعفونی کننده
بهداشت ناحیه بسیار اهمیت دارد و باید با اقدامات زیر بهداشت ناحیه تحت درمان به درستی رعایت شود:
- استفاده از لوازم شخصی جداگانه
- ضدعفونی ناحیه با محلول‌های ضدعفونی‌کننده ملایم
استفاده از داروهای تجویز شده
ممکن است بسیاری از پزشکان پس از درمان داروهای مختلفی را تجویز کنند که باید آنها را به موقع مصرف کرد. همچنین باید از داروهای تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن استفاده کرد تا بدن بتواند با ویروس HPV به شکل مؤثرتری مبارزه کند.
رعایت تغذیه و تقویت سیستم ایمنی بدن
مصرف غذاهای سالم و سرشار از ویتامین‌ها جهت تقویت سیستم ایمنی بدن توصیه می‌شود. همچنین باید خواب کافی داشت و استرس را کاهش داد تا روند بهبود بیماری سریع‌تر طی گردد.
کلام پایانی
درمان زگیل تناسلی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا عدم کنترل و مدیریت این بیماری می‌تواند احتمال سرایت آن را به دیگر افراد بسیار بالا ببرد و مشکلات بسیاری را برای فرد ایجاد کند. روش‌های درمان زگیل تناسلی متفاوت هستند و هر کدام مزایا و معایبی دارند. از میان همه روش‌ها دو روش لیزردرمانی و کرایوتراپی بهترین روش‌های درمان زگیل تناسلی به شمار می‌روند که باید با توجه به تشخیص پزشک جهت درمان بیماری خود از آنها استفاده کرد.
منابع:
